දිව්‍ය සත්ප්‍රසාද ප්රාතිහාර්යය
හැඳින්වීම
කතෝලික සභාවේ හදවත සහ ජීවනාලිය ලෙස සැලකෙන ශුද්ධවූ දිව්‍ය පූජාව, හුදෙක් අනුස්මරණයක් හෝ සංකේතයක් පමණක් නොවේ. එය, අපගේ ගැලවුම්කරුවාණන් වන ජේසුස් ක්‍රිස්තුස් වහන්සේගේ ශරීරය, රුධිරය, දේවත්වය සහ මනුෂ්‍යත්වය පූපයේ සහ මිදිරසයේ ස්වරූපයෙන් සැබවින්ම, සාරාත්මකව සහ ස්ථිරවම වැඩසිටින අසමසම අභිරහසයි. මෙම ශ්‍රේෂ්ඨ සක්‍රමේන්තුව "දිව්‍ය සත්ප්‍රසාදය" ලෙස හැඳින්වෙන්නේ, "ස්තුති දීම" යන අරුත ඇති ග්‍රීක වචනයක් වන "eucharistia" යන්නෙනි. එය ජේසුස් සමිඳුන් තම මරණයට පෙර දින, එනම් අන්තිම රාත්‍රී භෝජනය අතරතුරදී තම ශ්‍රාවකයන්ට දානය කළ ගැලවීමේ දායාදයයි.
සෑම දිව්‍ය පූජාවකදීම මෙම ප්රාතිහාර්යය නොපෙනෙන ලෙස සිදු වුවද, ඉතිහාසය පුරාම දෙවියන් වහන්සේ තම දරුවන්ගේ ඇදහිල්ල ස්ථිර කරනු පිණිස, මෙම අභිරහස දෘශ්‍යමාන ලෙස ඔප්පු කළ අවස්ථා එමට ය. පූපය සහ මිදිරස, මිනිස් ඇසට පෙනෙන සේ සැබෑ මනුෂ්‍ය මාංශ සහ රුධිරය බවට පත් වූ මෙම විස්මිත සිදුවීම් "දිව්‍ය සත්ප්‍රසාද ප්‍රාතිහාර්ය" ලෙස හැඳින්වේ. මේවා ස්වභාවික නීති අභිබවා යන, විද්‍යාත්මකව පැහැදිලි කළ නොහැකි, දෙවියන් වහන්සේගේම සෘජු මැදිහත්වීම් ලෙස සභාව පිළිගනී.
1. දිව්‍ය පූජාවේ ඉතිහාසය සහ ආරම්භය
මුල් කිතුනු සභාවල ආරම්භය
ශුද්ධවූ දිව්‍ය පූජාවේ මූලාරම්භය, ජේසුස් වහන්සේගේ ප්‍රසිද්ධ ජීවිතයේ උච්චතම අවස්ථාවක් වූ අන්තිම රාත්‍රී භෝජනය දක්වා දිව යයි. සුභාරංචි ග්‍රන්ථවල සහ ශු. පාවුලු තුමන්ගේ ලිපිවල මෙම සිදුවීම පැහැදිලිව සටහන්ව ඇත.
"මේ මාගේ ශරීරයයි; එය ඔබ උදෙසා දෙනු ලැබේ. මා සිහි කිරීම පිණිස මෙය කරන්න." (ලූක් 22:19)
"මේ කුසලාන මාගේ රුධිරයෙන් ඇති කරන නව ගිවිසුමයි; එය ඔබ උදෙසා වගුරුවනු ලැබේ." (ලූක් 22:20)
ජේසුස් වහන්සේගේ මෙම වචන, හුදු අණක් පමණක් නොව, සදාකාලික පූජාවක් ස්ථාපිත කිරීමකි. එතැන් පටන්, උන්වහන්සේගේ උත්ථානයෙන් පසු, මුල් කිතුනු ප්‍රජාව "පූප කැඩීම" සඳහා නිතිපතා රැස්වූහ. අපෝස්තුළුවරුන්ගේ ක්‍රියා පොතේ (2:42) සඳහන් වන පරිදි, ඔවුන් අපෝස්තුළුවරුන්ගේ ඉගැන්වීම්වලට සවන් දෙමින්, හවුල් ජීවිතයක් ගත කරමින්, පූපය කඩමින් සහ යාච්ඤා කරමින් කාලය ගත කළහ. මෙය හුදෙක් සාමාන්‍ය භෝජනයක් නොව, ජේසුස් වහන්සේගේ පැවැත්ම අත්විඳි, උන්වහන්සේගේ පූජාව සිහිපත් කළ සක්‍රමේන්තුමය ක්‍රියාවක් විය.
ක්‍රිස්තියානි ධර්මයේ මුල්ම ශතවර්ෂවල සිටම, දිව්‍ය සත්ප්‍රසාදය යනු ක්‍රිස්තුස් වහන්සේගේ ශරීරය හා රුධිරයට සැබෑ ලෙස සහභාගී වීමක් ලෙස වටහා ගන්නා ලදී. ක්‍රි.ව. 35-108 කාලයේ ජීවත් වූ, අපෝස්තුළුවරයෙකු වූ ශු. ජොහාන් තුමන්ගේ ශ්‍රාවකයෙකු වූ අන්තියෝකියේ ශු. ඉග්නේෂස් තුමා, දිව්‍ය සත්ප්‍රසාදය විස්තර කළේ මෙසේය:
"අපගේ පව් උදෙසා වධ වින්දා වූ ද, පියාණන් වහන්සේ තම යහපත්කමින් නැවත නැගිටවූ සේක් ද වන, අපගේ ගැලවුම්කරු වන ජේසුස් ක්‍රිස්තුස් වහන්සේගේම මාංශයයි."
මෙම ඉගැන්වීම, දිව්‍ය සත්ප්‍රසාදයේ "සැබෑ පැවැත්ම" (Real Presence) පිළිබඳ විශ්වාසය කිතුනු සභාවේ ආරම්භයේ සිටම නොසැලී පැවති බවට බලවත් සාක්ෂියකි. මුල් කාලයේදී මෙම "පූප කැඩීමේ" මංගල්‍යයන් සාමාජිකයන්ගේ නිවෙස්වල පවත්වනු ලැබුවද, සභාව වර්ධනය වීමත් සමඟ වඩාත් විධිමත් ව්‍යුහයක් සහ පිළිවෙත් අවශ්‍ය විය.
"රෝමානු පිළිවෙතට" (Roman Rite) පැමිණීම
මුල් සභාව තුළ විවිධ ප්‍රදේශවල (ජෙරුසලම, අන්තියෝකිය, ඇලෙක්සැන්ඩ්‍රියාව, රෝමය) දිව්‍ය පූජාව සැමරීමේදී සුළු සුළු වෙනස්කම් සහිත විවිධ පූජා පිළිවෙත් (Liturgical Rites) පැවතුණි. "රෝමානු පිළිවෙත" යනු, ශු. පේදුරු සහ ශු. පාවුලු අපෝස්තුළුවරයන්ගේ කේන්ද්‍රස්ථානය වූ රෝමයේ සභාව තුළ ක්‍රමයෙන් විකාශනය වූ පූජා පිළිවෙතයි.
එය එක රැයකින් සිදු වූවක් නොවේ. ශතවර්ෂ ගණනාවක් පුරා, පාප්වහන්සේලාගේ මගපෙන්වීම යටතේ, යාච්ඤා, ගීතිකා, සහ පූජා විධි ක්‍රමයෙන් ප්‍රමිතිගත විය. විශේෂයෙන්ම, 4 වන සියවසේදී කොන්ස්ටන්ටයින් අධිරාජ්‍යයා විසින් ක්‍රිස්තියානියට නිදහස ලබා දීමත් සමඟ, පොදු දේවස්ථාන ගොඩනැගී, පූජා පැවැත්වීම වඩාත් විධිමත් සහ ප්‍රසිද්ධ ස්වභාවයක් ගත්තේය.
16 වන ශතවර්ෂයේ පැවති ට්‍රෙන්ට් මන්ත්‍රණ සභාව (Council of Trent), රෝමානු පිළිවෙත තවදුරටත් තහවුරු කරමින්, ලතින් සභාව පුරාම (Western Church) දිව්‍ය පූජාව සැමරීම සඳහා ඒකාබද්ධ වූ පිළිවෙළක් (Tridentine Mass) හඳුන්වා දුන්නේය. මෙහි අරමුණ වූයේ එකල පැතිර යමින් තිබූ මිත්‍යාදෘෂ්ටික ඉගැන්වීම්වලින් සභාව ආරක්ෂා කර, පූජාවේ ශුද්ධත්වය සහ ඒකාකාරීත්වය තහවුරු කිරීමයි. පසුකාලීනව, දෙවන වතිකාන මන්ත්‍රණ සභාව (1962-1965) මගින් මෙම පිළිවෙත යම් යම් ප්‍රතිසංස්කරණවලට ලක්කර, ජනතාවට වඩාත් තේරුම් ගත හැකි වන පරිදි දේශීය භාෂාවෙන් පූජාව පැවැත්වීමට අවසර ලබා දුන් අතර, අද අප භාවිතා කරන දිව්‍ය පූජා පිළිවෙත බිහි විය.
2. Transubstantiation හි අභිරහස
කතෝලික දේවධර්මයේ, දිව්‍ය සත්ප්‍රසාදය පිළිබඳ ඉගැන්වීමේ කේන්ද්‍රීය සංකල්පය වන්නේ "Transubstantiation" යන්නයි. මෙම ගැඹුරු දේවධර්මීය වචනයෙන් පැහැදිලි කරන්නේ, දිව්‍ය පූජාවේදී පූපය සහ මිදිරස, ජේසුස් වහන්සේගේ ශරීරය සහ රුධිරය බවට පත්වන්නේ කෙසේද යන්නයි.
මෙම ඉගැන්වීම 1215 දී හතරවන ලැටරන් මන්ත්‍රණ සභාවේදී නිල වශයෙන් ප්‍රකාශයට පත් කර, 16 වන සියවසේ ට්‍රෙන්ට් මන්ත්‍රණ සභාව මගින් නැවතත් තහවුරු කරන ලදී. ඒ අනුව:
"දිව්‍ය පූජාවේ කැපකරන මොහොතේදී (moment of consecration), පූජාප්‍රසාදිතුමා ජේසුස් වහන්සේ පැවසූ වචනම උච්චාරණය කරන විට, පූපයේ සහ මිදිරසයේ සම්පූර්ණ සාරය (entire substance), ජේසුස් ක්‍රිස්තුස් වහන්සේගේ ශරීරයේ සහ රුධිරයේ සම්පූර්ණ සාරය බවට පරිවර්තනය වේ. එහෙත්, පූපයේ සහ මිදිරසයේ බාහිර ගුණාංග (outward appearances / accidents), එනම් රසය, වයනය, වර්ණය සහ හැඩය එලෙසම පවතී."
මෙහි "සාරය" යනු යම් දෙයක පවතින සැබෑ යථාර්ථයයි. "බාහිර ගුණාංග" යනු අපගේ ඉන්ද්‍රියන්ට ගෝචර වන ලක්ෂණයි. එබැවින්, අපගේ ඇසට පෙනෙන්නේ, දිවට දැනෙන්නේ පූපය සහ මිදිරස වුවද, ඇදහිල්ලෙන් අප පිළිගන්නේ එහි සැබෑ යථාර්ථය, එනම් සාරය, සම්පූර්ණයෙන්ම වෙනස් වී, එය තවදුරටත් පූපය හෝ මිදිරස නොව, ජීවමාන ජේසුස් ක්‍රිස්තුස් වහන්සේම බවයි.
මෙය සංකේතාත්මක වෙනසක් නොව, සැබෑ, පාරභෞතික (ontological) වෙනසකි. එබැවින්, කැප කළ පූපයේ කුඩාම අංශුවක පවා, හෝ මිදිරස බිඳක පවා, ක්‍රිස්තුස් වහන්සේ සම්පූර්ණයෙන්ම වැඩසිටින බව සභාව උගන්වයි. දිව්‍ය පූජාව ක්‍රිස්තියානි ජීවිතයේ "මුදුන් මල්කඩ සහ උල්පත" (source and summit) ලෙස හඳුන්වන්නේ මේ නිසා ය.
3. දිව්‍ය සත්ප්‍රසාද ප්‍රාතිහාර්ය සහ ඊට අදාළ කරුණු
දිව්‍ය සත්ප්‍රසාද ප්‍රාතිහාර්යයන් සිදු වීමට හේතුව කුමක්ද?
දෙවියන් වහන්සේ මෙවැනි දෘශ්‍යමාන ප්‍රාතිහාර්යයන් සිදු කරන්නේ ඇයි? සභාවේ ඉගැන්වීම් සහ මෙම ප්‍රාතිහාර්යයන් සිදු වූ ඓතිහාසික සන්දර්භය පරීක්ෂා කිරීමේදී, ප්‍රධාන හේතු කිහිපයක් හඳුනාගත හැකිය:
- ඇදහිල්ල ශක්තිමත් කිරීමට: බොහෝ ප්‍රාතිහාර්යයන් සිදු වී ඇත්තේ, පූජකවරුන්ගේ හෝ ගිහියන්ගේ සිතේ දිව්‍ය සත්ප්‍රසාදයේ සැබෑ පැවැත්ම පිළිබඳව සැක සංකා ඇති වූ අවස්ථාවලදීය. ලන්සියානෝ සහ බොල්සේනා ප්‍රාතිහාර්යයන් ඒවාට හොද උදාහරණ වේ. දෙවියන් වහන්සේ, තම දරුවන්ගේ දුර්වලකමට අනුකම්පා කර, ඔවුන්ගේ ඇදහිල්ල ස්ථිර කිරීමට මෙවැනි සංඥා ලබා දෙන සේක.
- සභා ඉගැන්වීම් තහවුරු කිරීමට: ඉතිහාසයේ, දිව්‍ය සත්ප්‍රසාදයේ සැබෑ පැවැත්ම ප්‍රතික්ෂේප කරන මිත්‍යාදෘෂ්ටීන් (heresies) හිස එසවූ කාලවකවානුවලදී, දෙවියන් වහන්සේ මෙම ප්‍රාතිහාර්යයන් තුළින් සභාවේ සත්‍ය ඉගැන්වීම තහවුරු කර ඇත.
- දිව්‍ය සත්ප්‍රසාදයට ඇති ගෞරවය වැඩි කිරීමට: දිව්‍ය සත්ප්‍රසාදයට නිගරු කරන, එය හෑල්ලුවට ලක් කරන අවස්ථාවලදී, එහි ශුද්ධත්වය සහ බල මහිමය සිහිපත් කරවීමට මෙම ප්‍රාතිහාර්යයන් හේතු වී ඇත.
- ගැලවීමේ අභිරහස දෘශ්‍යමාන කිරීමට: කල්වාරියේදී සිදු වූ ජේසුස් වහන්සේගේ පූජාවේ යථාර්ථය, එනම් උන්වහන්සේගේ තුවාල ලත්, දුක්විඳින ශරීරයේ සහ රුධිරයේ යථාර්ථය, මෙම ප්‍රාතිහාර්යයන් තුළින් අපට ස්පර්ශනීය ලෙස අත්විඳීමට සලස්වයි.
"ගැලවීමේ භෝජනය" යනු කුමක්ද?
"ගැලවීමේ භෝජනය" යනු ශුද්ධවූ දිව්‍ය සත්ප්‍රසාදය හැඳින්වීමට භාවිතා කරන තවත් ගැඹුරු අරුතක් සහිත යෙදුමකි. එය හුදෙක් ආහාරයක් නොව, අපගේ ආත්මික ජීවිතයට අවශ්‍ය ගැලවීම රැගෙන එන භෝජනයකි.
- එය පාපවලට සමාව ලබා දෙයි: දිව්‍ය සත්ප්‍රසාදය භක්තියෙන් ලබා ගැනීම, අපගේ සුළු පව් කමා කර, මාරාන්තික පාපවලින් අපව ආරක්ෂා කරයි.
- එය ක්‍රිස්තුස් වහන්සේ සමග අපව එක්සත් කරයි: ජේසුස් වහන්සේගේ ශරීරය සහ රුධිරය ලබා ගැනීමෙන්, අපි උන්වහන්සේ සමඟ අතිශය සමීප, පුද්ගලික එක්වීමකට පත් වෙමු.
- එය ආත්මික ශක්තිය ලබා දෙයි: ලෞකික පරීක්ෂාවන්ට සහ දුෂ්කරතාවලට මුහුණ දීමට අවශ්‍ය ආත්මික ශක්තිය, කරුණාව සහ දිරිගැන්වීම මෙම භෝජනය අපට ලබා දෙයි.
- එය සදාතන ජීවනයේ ඇපයයි: ජේසුස් වහන්සේ පැවසූ පරිදි, "මාගේ මාංසය අනුභව කර, මාගේ රුධිරය පානය කරන්නාට සදාතන ජීවනය ඇත" (ජොහාන් 6:54). දිව්‍ය සත්ප්‍රසාදය යනු ස්වර්ග රාජ්‍යයේ මංගල භෝජනයේ පෙර රස බැලීමක් සහ සදාතන ජීවනය පිළිබඳ අපට ලැබෙන පොරොන්දුවයි.
මෙම ප්‍රාතිහාර්යයන් රෝමානු කතෝලික සභාවට පමණක් සීමා වූවක්ද?
දිව්‍ය සත්ප්‍රසාදයේ සැබෑ පැවැත්ම පිළිබඳ විශ්වාසය රෝමානු කතෝලික සභාවට මෙන්ම නැගෙනහිර ඕතඩොක්ස් සභාවන්ට ද පොදු ය. ඔවුන් ද Transubstantiation හා සමාන, නමුත් වෙනස් දේවධර්මීය වචන භාවිතා කරමින්, පූපය සහ මිදිරස ක්‍රිස්තුස් වහන්සේගේ ශරීරය සහ රුධිරය බවට සැබවින්ම පත්වන බව විශ්වාස කරති. එබැවින්, ඕතඩොක්ස් සභා ඉතිහාසයේ ද මෙවැනි ප්‍රාතිහාර්යයන් පිළිබඳ වාර්තා දක්නට ලැබේ. කෙසේ වෙතත්, ලොව පුරා වඩාත් පුළුල් ලෙස ලේඛනගත කර, විධිමත් ලෙස විමර්ශනයට ලක් කර, විද්‍යාත්මක පරීක්ෂණවලට පවා භාජනය කර ඇති ප්‍රාතිහාර්යයන් බහුතරයක් වාර්තා වන්නේ රෝමානු කතෝලික සභාව තුළිනි.
4. ඓතිහාසික දිව්‍ය සත්ප්‍රසාද ප්‍රාතිහාර්යයන් සහ විද්‍යාත්මක සාක්ෂි
ලොව පුරා සිදු වූ සිය ගණනක් ප්‍රාතිහාර්යයන් අතරින්, සභාව විසින් නිල වශයෙන් පිළිගත්, විද්‍යාත්මකව පවා තහවුරු වූ, ඇදහිල්ල කම්පනයට ලක් කරන ප්‍රධාන ප්‍රාතිහාර්යයන් කිහිපයක් මෙසේය.
1. ලන්සියානෝ ප්රාතිහාර්යය (ඉතාලිය, ක්‍රි.ව. 8 වන සියවස)
මෙය සභාව විසින් පිළිගත් පැරණිතම සහ වඩාත්ම විද්‍යාත්මකව පරීක්ෂාවට ලක් කළ දිව්‍ය සත්ප්‍රසාද ප්රාතිහාර්යය ලෙස සැලකේ.
- දිනය සහ ස්ථානය: ක්‍රි.ව. 750 දී පමණ, ඉතාලියේ ලන්සියානෝ නගරයේ ශාන්ත ලෙගොන්ෂියන් දේවස්ථානයේදී. (වර්තමානයේ ශාන්ත ෆ්‍රැන්සිස් දේවස්ථානය ලෙස හැඳින්වේ).
- ප්‍රාතිහාර්යයේ ස්වභාවය: බැලේනියානු නිකායික පූජකවරයෙකු, දිව්‍ය සත්ප්‍රසාදයේ ජේසුස් වහන්සේගේ සැබෑ පැවැත්ම පිළිබඳව දැඩි සැකයකින් පීඩා විඳිමින් සිටියේය. දිනක් ඔහු දිව්‍ය පූජාව පවත්වමින් කැපකිරීමේ වචන ("මෙය මාගේ ශරීරයයි...") උච්චාරණය කරනවාත් සමඟම, ඔහුගේ දෑස් ඉදිරිපිටම, ශුද්ධවූ පූපය සැබෑ මනුෂ්‍ය මාංශයක් බවටත්, කුසලානයේ තිබූ මිදිරස සැබෑ මනුෂ්‍ය රුධිරයක් බවටත් පත් විය.
- එම මාංශ කැබැල්ල අදටත් රවුම්, තුනී පටලයක් ලෙස නොදිරා පවතී.
- රුධිරය, අක්‍රමවත් හැඩැති කැටිති පහකට ඝනීභවනය වී ඇත.
- සභා විමර්ශනය සහ විද්‍යාත්මක පිළිගැනීම: මෙම ශුද්ධවූ ධාතූන් වසර 1200 කට අධික කාලයක්, කිසිදු රසායනික කල් තබා ගැනීමේ ක්‍රමයකින් තොරව, ස්වභාවිකවම ආරක්ෂා වී ඇත. 1970-1971 දී, ලෝක ප්‍රකට විද්‍යාඥයෙකු වූ මහාචාර්ය ඔඩොආර්ඩෝ ලිනෝලි (Odoardo Linoli) මහතා (ව්‍යවච්ඡේද විද්‍යාව, ව්‍යාධි විද්‍යාව සහ සායනික අන්වීක්ෂ විද්‍යාව පිළිබඳ මහාචාර්ය) සහ මහාචාර්ය රුගේරෝ බර්ටෙලි (Ruggero Bertelli) විසින් මෙම ධාතූන් දැඩි විද්‍යාත්මක පරීක්ෂණයකට ලක් කරන ලදී. ඔවුන්ගේ සොයාගැනීම් ලොවම මවිතයට පත් කළේය:
- මාංශය, සැබෑ මනුෂ්‍ය හෘද පේශියකි (Myocardium).
- රුධිරය, සැබෑ මනුෂ්‍ය රුධිරය වන අතර, එහි රුධිර ගණය 'AB' වේ. (මෙය ටියුරින් සලුවෙහි (Shroud of Turin) ඇති රුධිර ගණයට සමාන වීම විශේෂත්වයකි).
- රුධිරයේ ඇති ප්‍රෝටීන, නැවුම් රුධිරයක ඇති අනුපාතයටම සමානව පවතී.
- කල් තබා ගැනීමේ කිසිදු රසායනික ද්‍රව්‍යයක් එහි අඩංගු නොවීය.
- මෙම මාංශ සහ රුධිරය, සියවස් ගණනාවක් වායුගෝලීය සහ ජීව විද්‍යාත්මක සාධකවලට නිරාවරණය වී තිබියදීත්, නොදිරා පැවතීම විද්‍යාත්මකව පැහැදිලි කළ නොහැකි සංසිද්ධියක් බව ඔවුන් නිගමනය කළහ.
2. බොල්සේනා ප්රාතිහාර්යය (ඉතාලිය, ක්‍රි.ව. 1263)
මෙම ප්රාතිහාර්යය, කතෝලික සභාවේ අති උත්කර්ෂවත් මංගල්‍යයක් වන "දිව්‍ය සත්ප්‍රසාදයේ මංගල්‍ය" (Feast of Corpus Christi) ස්ථාපිත කිරීමට සෘජුවම හේතු විය.
- දිනය සහ ස්ථානය: 1263 දී, ඉතාලියේ බොල්සේනා නගරයේ ශාන්ත ක්‍රිස්ටිනා දේවස්ථානයේදී.
- ප්‍රාතිහාර්යයේ ස්වභාවය: ප්‍රාග් නුවර පීටර් නම් ජර්මානු පූජකවරයෙක්, භක්තිමත් වුවද, Transubstantiation පිළිබඳව සැක සිතින් පෙළෙමින් රෝමයට වන්දනා ගමනක නිරත විය. බොල්සේනාහිදී දිව්‍ය පූජාව පවත්වන විට, කැපකරන මොහොතේදී, ඔහු අත තිබූ ශුද්ධවූ පූපයෙන් රුධිරය වෑස්සී, පූජාසනය මත ඇතිරූ කෝප්‍රල් රෙද්ද (Corporal) මතට වැටෙන්නට විය.
- සභා විමර්ශනය සහ බලපෑම: එකල අසල පිහිටි ඔර්වියෙටෝ නගරයේ වැඩසිටි හතරවන උර්බන් පාප්වහන්සේ වෙත මෙම රුධිරයෙන් තෙත් වූ කෝප්‍රල් රෙද්ද වහාම ගෙන යන ලදී. මෙම සිදුවීමෙන් අතිශයින් කම්පනයට පත් පාප්වහන්සේ, විධිමත් පරීක්ෂණයකින් පසු ප්රාතිහාර්යය තහවුරු කළ සේක, මෙහි ප්‍රතිඵලයක් වශයෙන් 1264 අගෝස්තු 11 වන දින, Transiturus de hoc mundo නම් පාප්වහන්සේගේ නිල ලියවිල්ල මගින්, මුළු ලතින් සභාවටම "දිව්‍ය සත්ප්‍රසාදයේ මංගල්‍ය" සමරන ලෙස නියම කළ සේක. එම ප්‍රාතිහාර්යයට පාදක වූ රුධිර පැල්ලම් සහිත කෝප්‍රල් රෙද්ද අදටත් ඔර්වියෙටෝ ආසන දෙව්මැදුරේ මනරම් ධාතු කරඬුවක තැන්පත් කර, වන්දනාව සඳහා ප්‍රදර්ශනය කෙරේ.
3. සියෙනා ප්රාතිහාර්යය (ඉතාලිය, ක්‍රි.ව. 1730)
මෙය මාංශ සහ රුධිරය බවට පත්වීමේ ප්‍රාතිහාර්යයක් නොව, කැප කළ ශුද්ධවූ පූප, ස්වභාවික නීති උල්ලංඝනය කරමින්, දිරාපත් නොවී සියවස් ගණනාවක් පුරා පරිපූර්ණව ආරක්ෂා වීමේ විස්මිත ප්‍රාතිහාර්යයකි.
- දිනය සහ ස්ථානය: 1730 අගෝස්තු 14 වන දින, ඉතාලියේ සියෙනා නුවර ශාන්ත ෆ්‍රැන්සිස් දේවස්ථානයේදී.
- ප්‍රාතිහාර්යයේ ස්වභාවය: ස්වර්ගාරෝපණ මංගල්‍යයට පෙර දින රාත්‍රියේ, සොරුන් පිරිසක් දේවස්ථානයට ඇතුළු වී, කැප කළ ශුද්ධවූ පූප 351 ක් අඩංගු සිබෝරියම (Ciborium) සොරකම් කරන ලදී. දින කිහිපයකට පසු, එම ශුද්ධවූ පූප, අසල පිහිටි වෙනත් දේවස්ථානයක වූ දුප්පතුන්ගේ පෙට්ටියක් තුළ, දූවිලි සහ මකුළු දැල්වලින් වැසී තිබියදී සොයා ගන්නා ලදී.
- සභා විමර්ශනය සහ පිළිගැනීම: මෙම ශුද්ධවූ පූප, පිරිසිදු කිරීමෙන් පසු, නැවතත් දේවස්ථානයේ තැන්පත් කරන ලදී. සාමාන්‍යයෙන්, පාන් වලින් සැදූ පූපයක් දින කිහිපයකින් හෝ සති කිහිපයකින් දිරාපත් වීම, පුස් කෑම හෝ කෘමීන්ට ගොදුරු වීම ස්වභාවිකය. නමුත්, මෙම ශුද්ධවූ පූප, වසර 290 කට වඩා වැඩි කාලයක් ගත වී ඇතත්, කිසිදු දිරාපත්වීමකින් තොරව, ඒවා කැප කළ දිනයේ තිබූ ආකාරයටම, නැවුම්ව, පරිපූර්ණව පවතී.
- සභාව විසින් 1789, 1850, 1914, සහ 1959 වැනි වර්ෂවලදී විවිධ විද්‍යාත්මක සහ නිල පරීක්ෂණ පවත්වා ඇත. සෑම පරීක්ෂණයකින්ම තහවුරු වූයේ, මෙම පූප සාමාන්‍ය, කිසිදු විශේෂ ද්‍රව්‍යයක් නොයෙදූ පාන් වලින් සෑදූ බවත්, ඒවායේ නොදිරා පැවතීම කිසිදු ස්වභාවික හේතුවකින් පැහැදිලි කළ නොහැකි බවත් ය.
මෙම ඓතිහාසික ප්‍රාතිහාර්යයන්, ඇදහිල්ලෙන් ඔබ්බට ගිය, ස්පර්ශ කළ හැකි, විමර්ශනය කළ හැකි සාක්ෂි සපයයි. ඒවා අපට මතක් කර දෙන්නේ, අප සෑම දිව්‍ය පූජාවකදීම හමුවන්නේ, හුදු සංකේතයක් නොව, අප වෙනුවෙන් දුක්විඳ, මියගොස්, උත්ථාන වූ, ජීවමාන ජේසුස් ක්‍රිස්තුස් වහන්සේම බවයි.
5. නූතන යුගයේ දිව්‍ය සත්ප්‍රසාද ප්‍රාතිහාර්යයන්
විසිවන සහ විසි එක්වන සියවස්, දිව්‍ය සත්ප්‍රසාද ප්‍රාතිහාර්යයන්ගේ නව පිබිදීමක් සනිටුහන් කළේය. මෙම නූතන සිදුවීම්වල විශේෂත්වය වන්නේ, ඒවා සිදු වූ සැනින් වාර්තා වී, නවීන තාක්ෂණය ඔස්සේ දැඩි විද්‍යාත්මක පරීක්ෂණවලට භාජනය වීමයි.
1. බුවනෝස් අයර්ස් ප්රාතිහාර්යය (ආජන්ටිනාව, 1996)
මෙම ප්රාතිහාර්යය ලෝක ප්‍රසිද්ධ වීමට විශේෂ හේතුවක් තිබේ. එනම්, මෙම සිදුවීම පිළිබඳව සභා විමර්ශනයට නායකත්වය දුන්නේ, පසුකලෙක අපගේ ශුද්ධෝත්තම ෆ්‍රැන්සිස් පාප්වහන්සේ බවට පත් වූ, එවකට බුවනෝස් අයර්ස් අගරදගුරු පදවියේ සහායක රදගුරු හොරේ මාරියෝ බර්ගොග්ලියෝ (Jorge Mario Bergoglio) හිමිපාණන් වීමයි.
- දිනය සහ ස්ථානය: 1996 අගෝස්තු 18 වන දින, ආජන්ටිනාවේ බුවනෝස් අයර්ස් නුවර පිහිටි ශාන්ත මරියා දේවස්ථානයේදී.
- ප්‍රාතිහාර්යයේ ස්වභාවය: දිව්‍ය පූජාව අවසානයේ, බිම වැටුණු කැප කළ ශුද්ධවූ පූපයක්, පූජා විධි නීතිවලට අනුව, දිය කර පසුව පානය කිරීම සඳහා වතුර බඳුනක බහා දේව මන්දිරයේ තබන ලදී. දින කිහිපයකට පසු, පූජකතුමා බඳුන පරීක්ෂා කර බැලූ විට, පූපය දිය වී නොමැති බවත්, එය රතු පැහැති, මාංශමය ද්‍රව්‍යයක් බවට පත් වී ඇති බවත් දැකගන්නට ලැබුණි.
- සභා විමර්ශනය සහ විද්‍යාත්මක පරීක්ෂණය: අගරදගුරු බර්ගොග්ලියෝ හිමිපාණන්ගේ උපදෙස් මත, මෙම මාංශ කැබැල්ල ඡායාරූප ගත කර, වසර තුනක් පුරා දේව මන්දිරයේ රහසිගතව තබා ගන්නා ලදී. එම කාලය තුළ එය කිසිදු දිරාපත්වීමකට ලක් නොවීය. පසුව, 1999 දී, මෙම සාම්පලය විද්‍යාත්මක පරීක්ෂණ සඳහා යොමු කිරීමට තීරණය විය.
- නිව්යෝර්ක් හි සිටි, හෘද රෝග පිළිබඳ සහ අධිකරණ වෛද්‍ය ව්‍යාධි විද්‍යාව පිළිබඳ ප්‍රවීණයෙකු වූ ආචාර්ය ෆෙඩ්රික් සුගිබේ (Dr. Frederic Zugibe) හට මෙම සාම්පලය පරීක්ෂා කිරීමට ලබා දෙන ලදී. මෙහි ඇති විශේෂත්වය නම්, මෙම සාම්පලය පැමිණියේ කොහෙන්ද, එය කුමක්ද යන්න පිළිබඳව කිසිදු තොරතුරක් ඔහුට ලබා නොදීමයි (blind study).
- ආචාර්ය සුගිබේගේ පරීක්ෂණ වාර්තාව ලොවම කම්පනයට පත් කළේය:
"මෙම විශ්ලේෂණය කළ ද්‍රව්‍යය, හදවතේ වම් කෝෂිකාවේ (left ventricle) බිත්තියේ ඇති හෘද පේශි (myocardium) කොටසකි. මුළු හදවතටම ජීවය සපයන මාංශ පේශිය එයයි... මෙහි වේදනාවට ලක්වූ සෛල (inflammatory cells) අඩංගු වන අතර, එයින් ඇඟවෙන්නේ, මෙම හදවතේ හිමිකරු දරුණු ලෙස පහර කෑමකට ලක් වූවාක් මෙන්, දැඩි පීඩනයකට ලක්ව තිබූ බවයි."
- තවද, ඔහුගේ සොයාගැනීම්වල වඩාත්ම විස්මිත කරුණ වූයේ, සාම්පලය තුළ ජීවී සුදු රුධිරාණු (living white blood cells) පැවතීමයි. මනුෂ්‍ය ශරීරයෙන් පිටතට ගත් පටකයක, සුදු රුධිරාණු මිනිත්තු කිහිපයක් ඇතුළත වියෝජනය විය යුතුය. නමුත් මෙම සාම්පලය ලබාගෙන වසර ගණනාවක් ගත වී තිබියදීත්, එහි ජීවී සෛල පැවතීම විද්‍යාත්මකව පැහැදිලි කළ නොහැකි සංසිද්ධියක් විය. එයින් ගම්‍ය වූයේ, මෙම පටක සාම්පලය ලබා ගන්නා මොහොතේ, එය ජීවමාන, දුක් විඳින හදවතකින් ලබා ගත්තාක් වැනි බවයි!
- රුධිර ගණය, ලන්සියානෝ ප්‍රාතිහාර්යයේදී මෙන්ම, 'AB' ලෙස හඳුනා ගන්නා ලදී.
වතිකානුව විසින් මෙයට නිල ප්‍රකාශයක් නිකුත් කර නැතත්, අගරදගුරු බර්ගොග්ලියෝ හිමිපාණන් යටතේ සිදු කළ මෙම විමර්ශනය සහ එහි විද්‍යාත්මක ප්‍රතිඵල, සැබෑ පැවැත්ම පිළිබඳව නූතන ලෝකයට ලැබුණු බලවත්ම සාක්ෂියක් ලෙස සැලකේ.
2. සොකෝල්කා ප්රාතිහාර්යය (පෝලන්තය, 2008)
- දිනය සහ ස්ථානය: 2008 ඔක්තෝබර් 12 වන දින, පෝලන්තයේ සොකෝල්කා හි පාදුවාහි ශාන්ත අන්තෝනි දේවස්ථානයේදී.
- **ප්‍රාතිහාර්යයේ ස්වභාවය:**දිව්‍ය සත්ප්‍රසාදය බෙදීමේදී බිම වැටුණු ශුද්ධවූ පූපයක්, වතුර බඳුනක තැන්පත් කරන ලදී. සතියකට පසු, පූපය මත ලේ කැටියක් වැනි රතු පැල්ලමක් මතු වී ඇති බව සොයුරියක් විසින් නිරීක්ෂණය කරන ලදී.
- විද්‍යාත්මක පරීක්ෂණය: බියලිස්ටොක් අගරදගුරුතුමාගේ නියෝගය මත, බියලිස්ටොක් වෛද්‍ය විශ්ව විද්‍යාලයේ ලෝක ප්‍රකට ව්‍යාධි විද්‍යාඥයින් දෙදෙනෙකු වන මහාචාර්ය මරියා සොබානියෙක්-ලොටොව්ස්කා (Prof. Maria Sobaniec-Łotowska) සහ මහාචාර්ය ස්ටැනිස්ලෝ සුල්කොව්ස්කි (Prof. Stanisław Sulkowski) විසින් ස්වාධීන පරීක්ෂණ දෙකක් සිදු කරන ලදී.
- ඔවුන් දෙදෙනාගේම නිගමන එකිනෙකට සමාන විය: මෙම ද්‍රව්‍යය, මනුෂ්‍ය හෘද පේශි පටකයකි. තවද, මෙම පටකයේ තන්තු, පාන් පිටිවල තන්තු සමඟ වෙන් කළ නොහැකි ලෙස බද්ධ වී තිබිණි. ඔවුන්ගේ වාර්තාවේ සඳහන් වූයේ, "මෙම පටකය, දැඩි වේදනාවකින් (in agony) සිටින, එහෙත් ජීවමාන පුද්ගලයෙකුගේ හෘද පේශිවල ලක්ෂණ පෙන්නුම් කරන" බවයි.
මෙම සොයාගැනීම් මත, අගරදගුරු පදවිය 2009 දී මෙය දිව්‍ය සත්ප්‍රසාද ප්‍රාතිහාර්යයක් ලෙස නිල වශයෙන් පිළිගත් අතර, එම ධාතුව අදටත් සොකෝල්කා දේවස්ථානයේ වන්දනාව සඳහා තැන්පත් කර ඇත.
3. ලෙග්නිකා ප්රාතිහාර්යය (පෝලන්තය, 2013)
- දිනය සහ ස්ථානය: 2013 නත්තල් දිනයේ (දෙසැම්බර් 25), පෝලන්තයේ ලෙග්නිකා හි ශාන්ත හයසින්ත් දේවස්ථානයේදී.
- ප්‍රාතිහාර්යයේ ස්වභාවය: නැවතත්, බිම වැටුණු ශුද්ධවූ පූපයක් වතුර බඳුනක තැන්පත් කිරීමෙන් පසු, එහි රතු පැල්ලමක් මතු විය.
- විද්‍යාත්මක පරීක්ෂණය: ලෙග්නිකා රදගුරුතුමා විසින්, ෂ්චෙචින් හි පොමරේනියානු වෛද්‍ය විශ්ව විද්‍යාලයේ අධිකරණ වෛද්‍ය දෙපාර්තමේන්තුවට පරීක්ෂණයක් සඳහා යොමු කරන ලදී. 2016 ජනවාරි මාසයේ නිකුත් වූ ඔවුන්ගේ වාර්තාවෙන් තහවුරු වූයේ: "මෙම පටකය, දැඩි පීඩනයකට ලක් වූ හදවතක ලක්ෂණ සහිත මනුෂ්‍ය හෘද පේශියක් (myocardial tissue) වන අතර, එය දුක් විඳීමේ සලකුණු පෙන්නුම් කරයි." රුධිර ගණය ද 'AB' ලෙස හඳුනා ගන්නා ලදී.
2016 අප්‍රේල් මාසයේදී, රදගුරුතුමන් මෙම ප්රාතිහාර්යය නිල වශයෙන් ප්‍රකාශයට පත් කර, එම ධාතුව වන්දනාමාන කිරීම සඳහා අනුමැතිය ලබා දුන්නේය.
මෙම නූතන ප්‍රාතිහාර්යයන් තුනෙහිම ඇති විශ්මයජනක සමානකම නම්, ඒ සෑම එකක්ම දුක් විඳින මනුෂ්‍ය හෘද පේශියක් බවටත්, රුධිර ගණය AB බවටත් විද්‍යාත්මකව තහවුරු වීමයි. මෙය, දිව්‍ය පූජාව යනු ජේසුස් වහන්සේ කල්වාරියේදී අප වෙනුවෙන් ඔප්පු කළ පූජාවේම නිරන්තර සිහිපත් කිරීමක් සහ යළි පැවතීමක් (re-presentation) බවට දෘශ්‍යමාන සාක්ෂියකි.
6. මතභේද සහ සභාවේ ප්‍රතිචාරය
මෙවැනි බලවත් විද්‍යාත්මක සාක්ෂි තිබුණද, දිව්‍ය සත්ප්‍රසාද ප්‍රාතිහාර්යයන් විවේචනයන්ගෙන් මිදී නැත.
- ස්වභාවික පැහැදිලි කිරීම්: ඇතැම් සංශයවාදීන් තර්ක කරන්නේ, පූපයේ රතු පැහැය ඇතිවන්නේ Serratia marcescens වැනි රතු වර්ණකයක් නිපදවන බැක්ටීරියාවක් හෝ පුස් වර්ගයක් නිසා බවයි. කෙසේ වෙතත්, ඉහත සඳහන් කළ අනුමත ප්‍රාතිහාර්යයන්වලදී, විද්‍යාත්මක පරීක්ෂණ මගින් එය බැක්ටීරියාවක් නොව, සැබෑ මනුෂ්‍ය පටක සහ රුධිරය බව පැහැදිලිවම තහවුරු කර ඇත.
සභාවේ කල්පනාකාරී ප්‍රතිචාරය:
කතෝලික සභාව මෙවැනි ප්‍රාතිහාර්යයක් යැයි කියන සිදුවීම් සම්බන්ධයෙන් ඉතා කල්පනාකාරී සහ දැඩි ක්‍රියා පිළිවෙතක් අනුගමනය කරයි.
- විචක්ෂණශීලී විමර්ශනය: සභාව කිසිදු ප්‍රාතිහාර්යයක් කඩිමුඩියේ පිළිගන්නේ නැත. පළමුව, ප්‍රාදේශීය රදගුරුතුමා විසින් මූලික විමර්ශනයක් පවත්වනු ලබයි. දෙවනුව, ස්වභාවික හේතූන් බැහැර කිරීම සඳහා විද්‍යාත්මක කොමිසමක් පත් කෙරේ. තෙවනුව, එම සිදුවීම සභාවේ ඉගැන්වීම්වලට පටහැනි නොවන බව තහවුරු කිරීමට දේවධර්මීය කොමිසමක් පත් කෙරේ. මෙම සියලු පියවරයන්ගෙන් පසුව පමණක්, එය "විශ්වාස කිරීමට සුදුසු" ප්‍රාතිහාර්යයක් ලෙස ප්‍රකාශයට පත් කෙරේ.
- පොදු සහ පෞද්ගලික එළිදරව් අතර වෙනස: සභාව උගන්වන්නේ, දිව්‍ය සත්ප්‍රසාද ප්‍රාතිහාර්යයන් "පෞද්ගලික එළිදරව්" (Private Revelation) ගණයට වැටෙන බවයි. මෙහි අර්ථය නම්, ගැලවීම ලැබීම සඳහා ඒවා විශ්වාස කිරීම අනිවාර්ය නොවන බවයි. සභාවේ මූලික ඇදහිල්ල (Deposit of Faith) ක්‍රිස්තුස් වහන්සේ සහ අපෝස්තුළුවරුන් සමඟ සම්පූර්ණ විය. මෙම ප්‍රාතිහාර්යයන් එම ඇදහිල්ලට අලුතින් කිසිවක් එකතු නොකරන නමුත්, එම ඇදහිල්ල ගැඹුරු කර ගැනීමට උපකාරී වන දෙවියන් වහන්සේගෙන් ලැබෙන දීමනා ලෙස සැලකේ.
- සාමාන්‍ය ප්රාතිහාර්යය කෙරෙහි අවධානය: සභාව නිරතුරුවම අවධාරණය කරන්නේ, ශ්‍රේෂ්ඨතම දිව්‍ය සත්ප්‍රසාද ප්රාතිහාර්යය, අපගේ ඇසට නොපෙනෙන, එහෙත් සෑම දිව්‍ය පූජාවකදීම සිදුවන, පූපය සහ මිදිරස ක්‍රිස්තුස් වහන්සේගේ ශරීරය සහ රුධිරය බවට පත්වීම බවයි. දෘශ්‍යමාන ප්‍රාතිහාර්යයන් යනු, බොහෝ විට අපට අමතක වී යන එම මූලික යථාර්ථය වෙත අපගේ අවධානය යොමු කරවන සලකුණු පමණි.
7. දිව්‍ය සත්ප්‍රසාද ප්‍රාතිහාර්ය සහ අපගේ ආත්මික ජීවිතය
මෙම ප්‍රාතිහාර්යයන් හුදෙක් ඓතිහාසික හෝ විද්‍යාත්මක කුතුහලය දනවන සිදුවීම් පමණක් නොවේ. ඒවා අපගේ පෞද්ගලික සහ සාමූහික ආත්මික ජීවිතයට ගැඹුරින් බලපෑම් කරයි.
- ඇදහිල්ලේ තහවුරු වීම: ඒවා, Transubstantiation සහ සැබෑ පැවැත්ම පිළිබඳ සභා ඉගැන්වීම්වලට ලැබෙන බලවත්, දෘශ්‍යමාන තහවුරු කිරීමකි.
- ගෞරවය සහ භක්තිය අලුත් වීම: මෙම ප්‍රාතිහාර්යයන් ගැන ඉගෙන ගන්නා විට, ශුද්ධවූ සත්ප්‍රසාදය කෙරෙහි අප තුළ ඇති විය යුතු ගෞරවය, භයభක්තිය සහ විස්මය අලුත් වේ. එය, දිව්‍ය පූජාවට වඩාත් භක්තියෙන් සහභාගී වීමටත්, දේව ප්‍රසාද වන්දනාවට වැඩි කාලයක් යොමු කිරීමටත් අපව දිරිමත් කරයි.
- හැරීම සඳහා වන කැඳවීමක්: ඇතැමුන්ට, මෙම ප්‍රාතිහාර්යයන්, ඇදහිල්ලෙන් ඈත් වූ ජීවිතයකින් නැවත හැරී ඒමට හෝ සැකයෙන් මිදී ඇදහිල්ල වැළඳ ගැනීමට හේතු වූ ප්‍රබල උත්ප්‍රේරකයක් වී ඇත.
- සුභාරංචි ප්‍රකාශය සඳහා මෙවලමක්: විශේෂයෙන්ම විද්‍යාත්මක සාක්ෂි සහිත මෙම කථා, අවිශ්වාසවන්තයන්ගේ අවධානය දිනා ගැනීමටත්, කතෝලික ඇදහිල්ල පිළිබඳව ප්‍රශ්න කිරීමට ඔවුන්ව පොළඹවා ගැනීමටත් හැකි ප්‍රබල මෙවලමකි.
මේ සියල්ලෙන් ගත යුතු දේ
ශතවර්ෂ ගණනාවක් සහ මහද්වීප ගණනාවක් පුරා විහිද යන දිව්‍ය සත්ප්‍රසාද ප්‍රාතිහාර්යයන්, කතෝලික සභාව තුළ පවතින විස්මයජනක සහ විද්‍යාත්මකව පවා අභියෝගාත්මක සංසිද්ධියක් ලෙස අඛණ්ඩව පවතී. ලන්සියානෝහි පුරාණ ප්‍රාතිහාර්යයේ සිට බුවනෝස් අයර්ස්, සොකෝල්කා සහ ලෙග්නිකාහි නූතන සිදුවීම් දක්වා, මෙම අසිරිමත් ප්‍රකාශනයන්, දිව්‍ය සත්ප්‍රසාදය තුළ ක්‍රිස්තුස් වහන්සේගේ සැබෑ පැවැත්ම වෙත නොවරදින ලෙස ඇඟිල්ල දිගු කරයි.
මෙම ප්‍රාතිහාර්යයන්, ඇදහිල්ල වෙනුවට ආදේශකයක් ලෙස නොව, එය ගැඹුරු කිරීම සඳහා වූ ප්‍රබල උත්ප්‍රේරක ලෙස සේවය කරයි. ඒවා, දිව්‍ය සත්ප්‍රසාද වන්දනාව ශක්තිමත් කරයි, දිව්‍ය පූජාව කෙරෙහි භක්තිය සහ ගෞරවය ඇති කරයි, සහ සාක්ෂි සොයන ලෝකයකට ස්පර්ශනීය සලකුණු සපයයි. කතෝලික ඇදහිලිවන්තයාට, ඒවා පූපයේ සහ මිදිරසයේ ස්වරූපයෙන් සැබවින්ම, සාරාත්මකව, වැඩ සිටින ක්‍රිස්තුස් වහන්සේ සමග වඩාත් සමීප සම්බන්ධතාවයකට පිවිසීමට දෙවියන් වහන්සේගෙන්ම ලැබෙන දිව්‍යමය ආරාධනයකි.
අවසාන විග්‍රහයේදී, දිව්‍ය සත්ප්‍රසාද ප්‍රාතිහාර්යයන්, සභාවේ ඉගැන්වීම් සනාථ කරයි. ඒවා, ශුද්ධවූ සක්‍රමේන්තුව තුළින් මනුෂ්‍යත්වය තමන් වෙතට වඩාත් සමීප කර ගැනීමට දෙවියන් වහන්සේට ඇති නිමක් නැති ප්‍රේමයේ සහ ආශාවේ සාක්ෂියකි. ඒවා අපට මතක් කර දෙන්නේ, දිව්‍ය සත්ප්‍රසාදය යනු හුදු සංකේතයක් නොව, සභාවේ ජීවමාන, ස්පන්දනය වන හදවත බවත්, ඇදහිලිවන්තයන් සදාතන ජීවනය කරා යන ගමනේදී ඔවුන්ව පෝෂණය කර, පරිවර්තනය කරන සදාතනික ප්‍රාතිහාර්යයක් බවත් ය.
