කතෝලිකයෙකුට වෙස් නැටුම් ශිල්පියෙකු වීම සුදුසුද?

ශ්‍රී ලංකාව සියවස් ගණනාවක් පුරා විවිධ සංස්කෘතීන්, සම්ප්‍රදායන් සහ ආගම්වලින් සාරවත් වූ භූමියකි. මෙම බහුවිධ සංස්කෘතික උරුමය තුළ, වෙස් නැටුම ශ්‍රී ලාංකීය අනන්‍යතාවයේ, විශේෂයෙන්ම උඩරට නර්තන සම්ප්‍රදායේ ගෞරවනීය ස්ථානයක් හිමි කර ගනී. කතෝලික සභාව තම දරුවන් තම සංස්කෘතික උරුමයන්ට ගරු කිරීම, ඒවායේ වටිනාකම අවබෝධ කරගැනීම, ඒවා රැකගැනීම සහ ඒවායේ සුන්දරත්වය අගය කිරීම දිරිමත් කරයි. දෙවන වතිකානු මණ්ත්‍රණ සභාවේ "Gaudium et Spes" වැනි ලේඛන මගින් සංස්කෘතියේ අත්‍යවශ්‍ය භූමිකාව සහ එය මානව සංවර්ධනයට, පෞරුෂ වර්ධනයට සහ සමාජ ප්‍රගතියට දක්වන දායකත්වය පැහැදිලිව අවධාරණය කර ඇත. සභාව කලාව දෙස බලන්නේ දෙවියන් වහන්සේගේ මැවිල්ලේ අපරිමිත සුන්දරත්වය සහ මනුෂ්‍ය ආත්මයේ ගැඹුරුතම හැඟීම්, අභිලාෂයන් සහ ප්‍රඥාව පිළිබිඹු කරන්නක් ලෙසය.

කෙසේ වෙතත්, කතෝලිකයෙකු තම සංස්කෘතික ක්‍රියාකාරකම්වල නිරත වීමේදී, තම ඇදහිල්ලේ මූලික සත්‍යයන්ට සහ සදාචාරාත්මක ඉගැන්වීම්වලට පටහැනි නොවන අයුරින් කටයුතු කිරීම අත්‍යවශ්‍ය වේ. ශුද්ධ වූ බයිබලයේ දස පනතින් පළමුවැන්න වන "අන් දෙවි වරුන් වන්දනා නොකරව" යන්නෙන් අවධාරණය කරන්නේ, සියලු නමස්කාරය, ගෞරවය සහ මහිමය හිමිවිය යුත්තේ එකම සැබෑ දෙවියන් වහන්සේට පමණක් බවයි. මෙම පරම නමස්කාරය අන් කිසිවකට හෝ කිසිවෙකුට ලබා දීම, කතෝලික ඉගැන්වීම්වලට සහ ඇදහිල්ලේ හරයට පටහැනිය. එබැවින් වෙස් නැටුම නමැති කලා මාධ්‍යය සහ විශේෂයෙන්ම "වෙස් බැඳීම" නම් වූ පූජනීය චාරිත්‍රය, කතෝලිකයෙකුගේ ආගමික අනන්‍යතාවයට, විශ්වාස පද්ධතියට සහ හෘද සාක්ෂියට කෙතරම් දුරට අනුකූලද, නැතහොත් ගැටලුකාරීද යන්න පිළිබඳව ගැඹුරු සහ විචාරශීලී විමසුමක් සිදු කිරීම අත්‍යවශ්‍ය වේ.

වෙස් නැටුමේ සහ වෙස් බැඳීමේ ස්වභාවය සහ පසුබිම

වෙස් නැටුමේ මූලාරම්භය, ශ්‍රී ලංකාවේ පුරාණ ඉතිහාසය දක්වා දිවයන "කොහොඹා කංකාරිය" නම් වූ ශාන්තිකර්මය හා ඉතා සමීපව බැඳී පවතී. මෙම ශාන්තිකර්මය, දෙවිවරුන්, යක්ෂයින් සහ වෙනත් අදෘශ්‍යමාන, අභෞතික බලවේග සතුටු කිරීම, ඔවුන්ගෙන් ආශිර්වාද සහ ආරක්ෂාව ලබාගැනීම, රෝග පීඩා දුරු කිරීම සහ ගමට, ප්‍රදේශයට සශ්‍රීකත්වය ළඟා කර දීම වැනි අරමුණු පෙරදැරි කරගෙන පවත්වනු ලබන චාරිත්‍ර විධි පද්ධතියකි. වෙස් ඇඳුම, විශේෂයෙන්ම එහි ශීර්ෂාභරණය වන "වෙස් තට්ටුව", හුදෙක් අලංකාරවත්, විසිතුරු ආභරණයක් පමණක් නොව එයට විශේෂ බලයක්, පූජනීයත්වයක් සහ දිව්‍යමය ආනුභාවයක් ආරෝපණය කර ඇති, ගැඹුරු සංකේතාත්මක අර්ථයක් දරණ වස්තුවක් ලෙස සැලකේ. වෙස් තට්ටුව පළමු වරට පැළඳීම සඳහා වන වෙස් බැඳීම හෙවත් වෙස් තැබීම චාරිත්‍රය, අතිශයින්ම ගෞරවයෙන් සහ භක්තියෙන් යුතුව, සුබ නැකැත් බලා, විශේෂ පූජා විධි මධ්‍යයේ සිදුකරනු ලබන්නකි. මෙම ක්‍රියාවලිය, ශිල්පියාට දිව්‍යමය ආශිර්වාදයක්, ආරක්ෂාවක් සහ නර්තනය සඳහා අවශ්‍ය ශක්තිය හා ආනුභාවය ලබා දෙන බවට පාරම්පරිකව විශ්වාස කෙරේ. මෙම චාරිත්‍රය තුළ, කොහොඹා දෙවියන් ඇතුළු විවිධ දේශීය දේවතා වන්දනාව, ආත්මයන්ගෙන් පිහිට පැතීම, යන්ත්‍ර මන්ත්‍ර භාවිතය අන්තර්ගත විය හැකි බව නොරහසකි.

නූතන සමාජය තුළ, වෙස් නැටුම බොහෝ විට එහි මුල් ශාන්තිකර්ම සන්දර්භයෙන් මිදී, වේදිකා නර්තන අංගයක් ලෙස, සංස්කෘතික සංදර්ශනවලදී, ජාතික හා ජාත්‍යන්තර උත්සව අවස්ථාවලදී සහ කලාත්මක ප්‍රකාශනයක් ලෙස ඉදිරිපත් කෙරේ. මෙවැනි අවස්ථාවලදී, එහි මුල් ශාන්තිකර්ම ස්වභාවයෙන් සහ ආගමික අරමුණුවලින් යම් දුරකට වියුක්ත වී, නර්තනයේ සෞන්දර්යාත්මක, ශිල්පීය සහ කලාත්මක අංගයන්ට වැඩි අවධානයක් යොමු වන බව පෙනේ. එසේ වුවද, වෙස් නැටුමේ ගැඹුරුම හරය, එහි අනන්‍යතාවය සහ ආත්මය තවමත් එහි පාරම්පරික, ආගමික සහ චාරිත්‍රානුකූල පදනම මත ගැඹුරින් මුල් බැස පවතී. වෙස් ශිල්පීන් බොහෝ දෙනෙක් තවමත් මෙම පාරම්පරික විශ්වාස සහ චාරිත්‍රවලට ගරු කරමින්, ඒවා පිළිපදිමින් කටයුතු කරති.

කතෝලික දෘෂ්ටිකෝණයෙන් විමසුමක්

කතෝලිකයෙකු වෙස් නැටුම් ශිල්පියෙකු වීම සහ විශේෂයෙන්ම වෙස් බැඳීමේ චාරිත්‍රයට සහභාගී වීම පිළිබඳව කතෝලික දෘෂ්ටිකෝණයෙන් විමසා බැලීමේදී, කරුණු කිහිපයක් කෙරෙහි විශේෂ අවධානයක් යොමු කළ යුතුය. කතෝලික ඉගැන්වීම්වල මූලික පදනමක් වනුයේ ත්‍රිත්වික දෙවියන්වහන්සේට පමණක් සියලු නමස්කාරය, ගෞරවය සහ මහිමය හිමිවිය යුතු බවයි. වෙනත් දෙවිවරුන්, දේවතාවුන්, ආත්මයන් හෝ බලවේග වන්දනා කිරීම, ඔවුන්ගෙන් පිහිට පැතීම හෝ ඔවුන්ට පූජා පැවැත්වීම ප්‍රථම දස පනතේ "අන් දෙවි වරුන් වන්දනා නොකරව" යන අණට සෘජුවම පටහැනි වේ. ජේසුස් වහන්සේම තම කාන්තාරයේ පරීක්ෂාවේදී සාතන්ට පිළිතුරු දෙමින්, "නුඹේ දෙවි ස්වාමීන් වහන්සේට නමස්කාර කරන්න; උන්වහන්සේට පමණක් සේවය කරන්න" යැයි වදාළ සේක. එබැවින්, වෙස් බැඳීමේ චාරිත්‍රය තුළ කොහොඹා දෙවියන් වැනි වෙනත් දේවතා වන්දනාවක්, ඔවුන්ගෙන් ආශිර්වාද පැතීමක්, ඔවුන්ට යම් දිව්‍යමය බලයක් ආරෝපණය කිරීමක්, හෝ ඔවුන්ගේ නාමයෙන් දිවුරුම් දීමක් වැනි ක්‍රියාකාරකම් සිදුවේ නම්, එය කතෝලිකයෙකුගේ ඇදහිල්ලට සහ දෙවියන් වහන්සේ කෙරෙහි ඇති පරම පක්ෂපාතීත්වයට බරපතල ලෙස ගැටලුකාරී තත්ත්වයක් නිර්මාණය කරයි.

තවද, කතෝලික සභාව මිථ්‍යා විශ්වාසවල යෙදීම දැඩි ලෙස හෙළා දකින අතර, ඒවායින් වැළකී සිටින ලෙස තම දරුවන්ට උගන්වයි. කතෝලික සභා ධර්මෝපදේශයේ 2111 වන වගන්තියේ ඉතා පැහැදිලිව සඳහන් වන පරිදි, "මිථ්‍යාදෘෂ්ටිය යනු ආගමික හැඟීම් සහ එය පනවනු ලබන වත් පිළිවෙත් විකෘති කිරීමකි. එය දෙවියන් වහන්සේට පමණක් දිය යුතු නමස්කාරය විවිධ යාතිකා, සංඥා සහ වත් පිළිවෙත්වලට වැදගත්කමක් ආරෝපණය කරන විට ද බලපෑ හැකිය." යන්ත්‍ර මන්ත්‍ර භාවිතය, ගුරුකම්, නැකැත් බැලීම, ආත්මයන් කැඳවීම වැනි ක්‍රියා, දෙවියන් වහන්සේගේ පරම බලයට, උන්වහන්සේගේ ප්‍රඥාවන්ත රැකවරණයට සහ පරමාධිපත්‍යයට ඇති විශ්වාසය හීන කරන අතර, උන්වහන්සේගේ ස්ථානය වෙනත් දේවලට, පුද්ගලයන්ට හෝ බලවේගවලට පැවරීමක් ලෙස සැලකේ. වෙස් බැඳීමේ චාරිත්‍රය තුළ මෙවැනි අංග අන්තර්ගත වන්නේ නම්, නිදසුනක් වශයෙන්, යම් යම් මන්ත්‍ර ජප කිරීමෙන් අදෘශ්‍යමාන බලවේග පාලනය කිරීමට උත්සාහ කිරීම හෝ නැකතකට අධික ලෙස දිව්‍යමය බලයක් ආරෝපණය කිරීම වැනි දේ, කතෝලිකයෙකුගේ ඇදහිල්ලට සහ සභා ඉගැන්වීම්වලට පටහැනි විය හැකිය.

කෙසේ වෙතත්, කතෝලික සභාව ශුභාරංචිය විවිධ සංස්කෘතීන් තුළ මුල්බැස ගැනීම හෙවත් "සංස්කෘතික අනන්‍යතාකරණය" (Inculturation) යන සංකල්පයට විශාල වැදගත්කමක් සහ ගෞරවයක් ලබා දෙයි. දෙවන වතිකානු මණ්ත්‍රණ සභාවේ "Ad Gentes" නම් ධර්මදුත සේවය පිළිබඳ නියෝගය සහ "Gaudium et Spes" වැනි ලේඛන මගින් මේ සඳහා දේවධර්මීය පදනම සහ ප්‍රායෝගික මගපෙන්වීම් සපයයි. සංස්කෘතික අනන්‍යතාකරණයේදී අපේක්ෂා කරන්නේ, කිසියම් සංස්කෘතියක ඇති යහපත්, සත්‍ය, සුන්දර සහ ශුද්ධ වූ අංග හඳුනාගෙන, ඒවා ක්‍රිස්තියානි ඇදහිල්ලේ ආලෝකයෙන් පවිත්‍ර කර, උසස් තත්ත්වයකට ඔසවා තබමින්, ශුභාරංචිය එම සංස්කෘතියට ආගන්තුක දෙයක් ලෙස නොව, එහිම කොටසක් ලෙස වර්ධනය වීමට ඉඩ සැලසීමයි. නමුත්, මෙම සංකීර්ණ සහ සියුම් ක්‍රියාවලියේදී, ක්‍රිස්තියානි ඇදහිල්ලේ මූලික සත්‍යයන්, හරයන් සහ අනන්‍යතාවය කිසිවිටෙකත් පාවා දීමක්, දියාරු කිරීමක් හෝ වෙනත් ආගමික විශ්වාසයන් සහ වත්පිළිවෙත් සමඟ නොගැලපෙන ලෙස මිශ්‍ර කිරීමක් සිදු නොවිය යුතුය. ශුභාරංචිය සංස්කෘතිය විනිශ්චය කර පවිත්‍ර කරන අතරම, සංස්කෘතිය ද ශුභාරංචියේ පණිවිඩය වඩාත් ගැඹුරින් සහ අර්ථවත්ව ප්‍රකාශ කිරීමට උපකාරී වේ. වෙස් නැටුම සම්බන්ධයෙන් සලකා බලන විට, එය හුදෙක් කලාත්මක ප්‍රකාශනයක් ලෙස, එහි මුල් ආගමික වන්දනාමාන අංගවලින් සහ මිථ්‍යා විශ්වාසයන්ගෙන් තොරව, පවිත්‍ර කරන ලද ආකාරයකින් ඉදිරිපත් කරන්නේ නම්, සංස්කෘතික අනන්‍යතාකරණය සඳහා යම් ඉඩක් විවර විය හැකිය. උදාහරණයක් ලෙස, ක්‍රිස්තියානි තේමාවන්, කතා පුවත් හෝ ආධ්‍යාත්මික අදහස් නිරූපණය කිරීම සඳහා, එහි මුල් ආගමික සංකේත සහ චාරිත්‍ර ඉවත් කර, වෙස් නර්තන ශෛලියේ ශිල්පීය ක්‍රම, රිද්මය සහ සෞන්දර්යය යොදා ගැනීම සලකා බැලිය හැකි වුවද, එය ඉතා සංවේදීව, ප්‍රවේශමෙන් සහ ගැඹුරු දේවධර්මීය විමර්ශනයකින්, සභා නායකත්වයේ මගපෙන්වීම යටතේ කළ යුත්තකි.

යම් චාරිත්‍රයකට හෝ ක්‍රියාවකට සහභාගී වීමේදී, එම චාරිත්‍රයට හෝ ක්‍රියාවට සමාජය, සම්ප්‍රදාය සහ සංස්කෘතිය විසින් දී ඇති අර්ථය මෙන්ම, ඊට සහභාගී වන පුද්ගලයාගේ ආත්මීය චේතනාව ද වැදගත් සාධක වේ. වෙස් බැඳීම යනු හුදෙක් ඇඳුමක් ඇඳීමකට හෝ වේදිකාවට සූදානම් වීමකට වඩා, එයට ආවේණික වූ ගැඹුරු පූජනීය, ආධ්‍යාත්මික සහ ඇතැම් විට අභිචාරාත්මක අර්ථයක් දරන්නකි. කතෝලිකයෙකු, මෙම චාරිත්‍රය තුළ අන්තර්ගත විය හැකි අන්‍ය ආගමික වන්දනාමාන හෝ විශ්වාසයන් පෞද්ගලිකව ප්‍රතික්ෂේප කළද, හෝ "මම මෙය කරන්නේ කලාවක් ලෙස පමණයි, එහි ආගමික දේ මම විශ්වාස කරන්නේ නැහැ" යනුවෙන් තමාටම කියා ගත්තද, එම චාරිත්‍රයට පූර්ණ ලෙස සහභාගී වීම තුළින්, එම විශ්වාස පද්ධතියට සහ චාරිත්‍රයට වක්‍රාකාරයෙන් අනුබල දීමක්, එය අනුමත කිරීමක් හෝ එයට නීත්‍යානුකූල භාවයක් ලබා දීමක් ලෙස බාහිර ලෝකයට, විශේෂයෙන්ම අනෙකුත් ඇදහිලිවන්තයන්ට සහ එම සම්ප්‍රදාය අනුගමනය කරන්නන්ට පෙනී යා හැකිය. ක්‍රියාවක සදාචාරාත්මකභාවය තීරණය කිරීමේදී, ක්‍රියාවේ ස්වභාවය, චේතනාව, සහ අවස්ථාව යන තුනම සැලකිල්ලට ගත යුතුය.

තවද, කතෝලිකයෙකුගේ ක්‍රියාවන් කිසිවිටෙකත් අන්‍යයන්ගේ ඇදහිල්ලට බාධාවක් හෝ ඔවුන්ව නොමග යවන සුළු නොවිය යුතුය. පාවුළු තුමා කොරින්තිවරුන්ට ලියූ පළමු ලිපියේ 8 වන පරිච්ඡේදයේ, අන් දෙවිවරුන්ට පිදූ මස් අනුභව කිරීම පිළිබඳව පැන නැගුණු ගැටලුව සාකච්ඡා කරමින්, තමාට නිදහස තිබුණද, තමාගේ ක්‍රියාව නිසා "දුර්වල සහෝදරයෙකු" පාපයේ හෝ වරදවා වටහා ගැනීමේ අවදානමකට ලක්වේ නම්, එම ක්‍රියාවෙන් වැළකී සිටීමේ වැදගත්කම සහ ප්‍රේමනීය වගකීම අවධාරණය කරයි (1 කොරින්ති 8:9-13). ඒ අනුව, කතෝලිකයෙකු වෙස් බැඳීමේ චාරිත්‍රයට, විශේෂයෙන්ම එහි පවතින අන්‍යාගමික සහ සමහරවිට මිථ්‍යා විශ්වාස හා බැඳුණු පසුබිම පිළිබඳව දැනුවත් අනෙකුත් ක්‍රිස්තියානීන්ට, තම ඇදහිල්ල පිළිබඳව ව්‍යාකූලත්වයක් ඇති කිරීමට, අන්‍යාගම් සමඟ මිශ්‍ර වීම යහපත් හෝ පිළිගත හැකි දෙයක් ලෙස වරදවා වටහා ගැනීමට හෝ කතෝලිකයන් තම ඇදහිල්ලේ සුවිශේෂීත්වය සහ සත්‍යය පිළිබඳව දැඩිව, කැපවීමෙන් නොසිටින බවට හැඟීමක් ඇති කිරීමට ඉඩ තිබේ. මෙය "අන්‍යයන්ට බාධාවක් වීම" නම් බරපතල ආත්මික හානියකි. එසේම, වෙනත් ආගම්වල අයටද, කතෝලික ඇදහිල්ලේ සුවිශේෂී ස්ථාවරය පිළිබඳව වැරදි පණිවිඩයක් මෙමගින් ලබා දිය හැකිය.

කෙසේ වෙතත්, වෙස් නැටුම එහි ශාන්තිකර්ම, පූජා විධි සහ ආගමික වන්දනා අංගවලින් සම්පූර්ණයෙන්ම බැහැරව, හුදෙක් ශ්‍රී ලාංකීය සංස්කෘතික උරුමයක්, කලාත්මක ප්‍රකාශනයක්, ශිල්පීය දක්ෂතාවක් විදහා දක්වන වේදිකා අංගයක් හෝ වෘත්තියක් ලෙස ඉදිරිපත් කරන්නේ නම් සහ පුහුණු කරන්නේ නම්, එයට කතෝලිකයෙකු සහභාගී වීමේ ඇති ගැටලුව සාපේක්ෂව අඩු විය හැකිය. මෙවන් අවස්ථාවක, අවධානය යොමු වන්නේ නර්තනයේ සෞන්දර්යය, ශිල්පීය දක්ෂතාව, ශාරීරික විනය, ඓතිහාසික පසුබිම, රිද්මය, වර්ණ සංකලනය සහ සමස්තයක් ලෙස සංස්කෘතික වටිනාකම කෙරෙහිය. එහෙත්, "වෙස් බැඳීම" යනු හුදෙක් ඇඳුමක් ඇඳීමට වඩා ගැඹුරු, පූජනීය අර්ථයක් ඇති චාරිත්‍රයක් වන බැවින්, එම චාරිත්‍රයට සම්පූර්ණයෙන්ම සහභාගී වීම අපහසුය. මන්ද, වෙස් තට්ටුව පවා පාරම්පරිකව පූජනීය වස්තුවක් ලෙස සැලකෙන අතර, එය පැළඳීමට පෙර යම් චාරිත්‍ර වාරිත්‍ර සිදු කිරීම සම්ප්‍රදායයි.

එහෙයින් යමෙක් වෙස් බැඳීම, එහි මුල් අරුතින්ම ගෙන, කොහොඹා දෙවියන් ඇතුළු අන්‍ය බලවේගයන්ගෙන් පිහිට පතන, ඔවුන්ට බාරහාර වන ක්‍රියාවක් ලෙස සලකන්නේ නම් එය කතෝලික ඇදහිල්ලට සම්පූර්ණයෙන්ම පටහැනිය. එය බරපතල පාපයකි. නමුත්, යමෙක් ගැඹුරු යාච්ඥාවකින්, විචාර බුද්ධියකින් සහ අධ්‍යාත්මික මඟ පෙන්වීමකින් පසුව, වෙස් නර්තනය දෙවියන් දුන් තලෙන්තුවක් ලෙසත්, වෙස් බැඳීම එම තලෙන්තුව දෙවියන්වහන්සේගේ මහිමය උදෙසා කැප කිරීමේ සහ ගුරුවරුන්ට ගෞරව කිරීමේ සංකේතාත්මක උත්සවයක් ලෙසත් සලකමින්, එහි ඇති මිථ්‍යාදෘෂ්ටික අංග පවිත්‍ර කර, නැවත අර්ථකථනය කරමින් එය සිදු කරන්නේ නම්, එය යම්තාක් දුරකට සුදුසු, ඇදහිල්ල සහ සංස්කෘතිය ඒකාබද්ධ කරන සුන්දර සාක්ෂි දැරීමක් විය හැකිය.